Ra mồ hôi tay chân nhiều ngay cả khi ở trong môi trường mát mẻ hay tâm lý ổn định đến nỗi gây trở ngại cho cuộc sống hàng ngày, người bệnh có thể đang mắc chứng tăng tiết mồ hôi (hyperhidrosis).
Đang xem: đổ mồ hôi tay chân nhiều
Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi Bác sĩ Trần Quốc Hoài, khoa Phẫu thuật Tim mạch – Lồng ngực, Trung tâm Tim mạch BVĐK Tâm Anh TP.HCM.
Ở người bình thường, mồ hôi có thể tiết nhiều khi hoạt động thể thao cường độ cao hoặc trong thời tiết nóng nực, cơ thể tiết mồ hôi lúc này giúp điều hòa thân nhiệt, làm mát cơ thể và loại bỏ độc tố qua mồ hôi. Đây được xem là một hiện tượng tự nhiên, bình thường ở hầu hết mọi người.
Nội dung bài viết
Nguyên nhân gây ra mồ hôi tay chân nhiềuRa mồ hôi tay chân nhiều có nguy hiểm không?Điều trị tăng tiết mồ hôi như thế nào?
Ra mồ hôi tay chân là bệnh gì?
Ra mồ hôi tay chân là tình trạng đổ mồ hôi tay chân ngay cả khi đang nghỉ ngơi, không hoạt động thể chất, trong không gian mát mẻ, và tâm trạng bình thường… có thể bạn đang gặp tình trạng tăng tiết mồ hôi. Đây là một rối loạn của cơ thể do sự kích thích quá mức của các thụ thể cholinergic trên các tuyến mồ hôi (Eccrine) gây đổ mồ hôi nhiều. (1)
Đặc trưng của tình trạng rối loạn này là mồ hôi tiết ra nhiều hơn nhu cầu của cơ thể để điều hòa nội mô, gây khó chịu cho người bệnh. Do các tuyến mồ hôi tập trung nhiều ở vùng lòng bàn tay, nách, bàn chân… nên việc ra mồ hôi nhiều ở tay chân thường sẽ gây ảnh hưởng trực tiếp đến sinh hoạt thường ngày và công việc của người bệnh.
Nguyên nhân gây ra mồ hôi tay chân nhiều
Trong đa số trường hợp, đổ mồ hôi tay chân nhiều là nguyên phát (vô căn), hoặc thi thoảng chúng ta sẽ nhận thấy một số nguyên nhân rõ ràng gây tăng tiết mồ hôi và việc điều trị sẽ dễ dàng khi kiểm soát được nguyên nhân. (2)
1. Nguyên nhân nguyên phát (vô căn)
Trong hầu hết những bệnh nhân có đổ mồ hôi toàn thể gây tiết nhiều mồ hôi ở tay và chân không có nguyên nhân cụ thể, các tác giả trên thế giới nhận thấy nhóm bệnh nhân này thường có hệ thống thần kinh giao cảm hoạt động quá mức và một phần cũng do gen di truyền.
Hệ thần kinh giao cảm
Hệ thống thần kinh giao cảm giúp kiểm soát hầu hết các chức năng cơ bản của cơ thể, ví dụ như sự di chuyển của thức ăn đường tiêu hóa; quá trình lọc và bài tiết nước tiểu ra khỏi thận và bàng quang. Ngoài ra, hệ thần kinh giao cảm cũng hoạt động như một máy điều hòa nhiệt độ. Nếu cảm nhận được cơ thể đang quá nóng, não sẽ gửi tín hiệu đến hàng triệu tuyến mồ hôi trong cơ thể để sản xuất mồ hôi (thành phần chính là nước). Mồ hôi làm mát da và làm giảm nhiệt độ của cơ thể.
Tuyến mồ hôi ngoại tiết (Eccrine gland) có liên quan chặt chẽ đến tình trạng này, vì nó tiết trực tiếp mồ hôi ra da. Hơn nữa, tuyến eccrine tập trung nhiều ở vùng bàn tay, nách, bàn chân… những khu vực này thường bị ảnh hưởng bởi hội chứng này. Các nhà khoa học cho rằng, trong trường hợp mắc chứng tăng tiết mồ hôi nguyên phát, mặc dù không cần làm mát cơ thể nhưng não bộ không vì lý do gì cũng gửi nhiều tín hiệu hơn đến các tuyến eccrine thông qua hệ thần kinh giao cảm dẫn đến ra mồ hôi tay chân nhiều.
Xem thêm: Người Mang Thai Nên Ăn Gì Để Con Khỏe Mạnh? Mang Thai Tháng Đầu Ăn Gì Tốt Cho Thai Nhi
Gen
Theo các chuyên gia, một số trường hợp có liên quan đến ba mẹ anh chị trực hệ, nguyên nhân có thể là do gen di truyền. Đột biến gen sẽ gây biến đổi tế bào của người bệnh làm rối loạn hoạt động điều tiết mồ hôi bình thường của cơ thể.
2. Nhóm nguyên nhân thứ phát
Ra mồ hôi tay chân nhiều có thể do một số nguyên nhân gây kích hoạt tăng tiết mồ hôi như:
Đang mang thai Thời kỳ mãn kinh Hạ đường huyết Béo phì Nghiện rượu Bệnh Parkinson Một số loại thuốc chống trầm cảm, propranolol, pilocarpine, bethanechol Đang có tình trạng nhiễm trùng Bệnh của tế bào máu hoặc tủy xương, như u lympho Hodgkin
Bệnh có di truyền không?
Theo thống kê, ước tính có từ 35-55% những người mắc chứng tăng tiết mồ hôi có ít nhất một thành viên trong gia đình cũng mắc bệnh này. Một số nghiên cứu khác thậm chí còn chỉ ra rằng tình trạng này có thể di truyền qua nhiều thế hệ. Trên thực tế, tỷ lệ này có thể cao hơn nhiều, nhưng nhiều trường hợp không báo cáo thống kê vì người bệnh cho rằng nó bình thường và không ảnh hưởng.
Vì thế, đổ mồ hôi nhiều có liên quan đến di truyền, nếu có cha hoặc mẹ mắc bệnh thì khả năng cao là con cái cũng có thể mắc chứng bệnh này. Nếu có tiền sử gia đình mắc chứng tăng tiết mồ hôi, khả năng di truyền rất cao.
Triệu chứng thường gặp
Ra mồ hôi tay chân tùy mức độ có thể ảnh hưởng khác nhau đến cuộc sống người bệnh, theo thời gian triệu chứng có thể giảm một phần khi lớn tuổi. Tuy nhiên, đổ mồ hôi tay chân nhiều có thể là thách thức và khiến người bệnh lo âu, bất an trước khi bệnh có thể thuyên giảm một phần khi lớn tuổi hơn. (3)
Các triệu chứng thường gặp có thể kể đến như:
Ra mồ hôi nhiều ở nách Thấm ướt đẫm ở áo buộc phải thay áo vài lần trong ngày Đổ mồ hôi đọng thành “giọt sương” ở lòng bàn tay Da mềm, mỏng, bong tróc Nhiễm trùng da và nấm da gây ngứa ngáy
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Đôi khi ra mồ hôi tay chân nhiều là dấu hiệu của một căn bệnh tiềm ẩn nào đó, và thường sẽ có triệu chứng đi kèm như choáng váng, đau ngực hoặc buồn nôn. Hãy đến gặp bác sĩ nếu bạn thấy việc ra mồ hôi gây cản trở các hoạt động hàng ngày hoặc nhiều hơn ngày qua ngày. Bác sĩ có thể khám và thực hiện xét nghiệm như xét nghiệm máu và nước tiểu để tìm nguyên nhân cơ bản của chứng đổ nhiều mồ hôi tay chân nhiều thứ phát.
Ngoài ra, bạn cũng nên gặp bác sĩ khi tình trạng ra mồ hôi chân tay gây ra các tác động tiêu cực, như:
Bệnh tiến triển nặng hơn theo thời gian; Gây ảnh hưởng hoạt động giao tiếp sinh hoạt thường ngày; Xảy ra nhiều vào ban đêm; Gây lo lắng, trầm cảm.
Ra mồ hôi tay chân nhiều có nguy hiểm không?
Ra mồ hôi tay chân nhiều thường không đe dọa nghiêm trọng đến sức khỏe nhưng đôi khi có thể dẫn đến các vấn đề về thể chất và tinh thần, gây cản trở sinh hoạt hàng ngày. Một số tác hại của việc ra mồ hôi nhiều ở tay chân như:
1. Nhiễm nấm
Ra mồ hôi tay chân nhiều làm tăng nguy cơ nhiễm nấm, đặc biệt là ở bàn chân (phổ biến nhất là nấm móng), thường do ra mồ hôi tạo môi trường ẩm mốc lý tưởng cho nấm, nhất là khi người bệnh mang giày kín cả ngày.
2. Bệnh về da
Da ẩm mốc lâu ngày có thể gây ra một số bệnh về da như:
Mụn cóc: mụn nhỏ thô ráp do vi rút HPV gây ra. Nhọt: sưng tấy đỏ da, thường là viêm nang lông. Diễn tiến bệnh chàm da nặng hơn nếu đang mắc.
3. Mùi cơ thể
Mồ hôi thường không gây mùi khó chịu, tuy nhiên một số trường hợp vệ sinh kém, hoặc đồ vải dày có độ bắt mùi và giữ ẩm cao khiến vi khuẩn gây mùi có thể hoạt động kịch liệt tạo nên mùi khó chịu cho cơ thể. Một số trường hợp ăn nhiều đồ chua cay và uống rượu cũng có thể khiến mồ hôi tiết ra tạo mùi. Có thể hạn chế mùi cơ thể bằng cách thay đổi thói quen sinh hoạt, ăn uống, cũng như sử dụng phấn hút ẩm, lăn khử mùi hoặc mặc áo lót thấm mồ hôi ở những vùng hay tiết nhiều mồ hôi.